ورود و خروج وجه در بازار مشتقه یکپارچه شد
بورس کالای ایران با اجرای یکی از مهمترین و بزرگترین پروژههای زیرساختی خود، فصل تازهای در مدیریت و انتقال وجوه در بازارهای مالی و مشتقه گشوده است. اقدامی که میتواند نحوه تعامل فعالان بازار با سازوکارهای معاملاتی را متحول کند و فرآیند ورود و خروج وجه را سادهتر، سریعتر و کارآمدتر از گذشته سازد. این تحول با راهاندازی «دفتر دارایی مشتریان» به جریان افتاده و بنا است بسیاری از رویههای پیچیده پیشین را از میان بردارد.
در این راستا آناهیتا فولادیفر، رئیس اداره بازار مشتقه بورس کالای ایران، این پروژه را نقطه عطفی در مسیر هوشمندسازی عملیات مالی دانست. به گفته او، ساختار جدید علاوه بر کاهش نیاز به رویههای تکراری و زمانبر، تجربهای روانتر برای مشتریان ایجاد میکند و از بروز سردرگمیهای رایج در فرآیندهای قبلی جلوگیری میکند.پیش از این فعالان بازار مشتقه پس از دریافت کد معاملاتی ملزم بودند حسابی تحت عنوان «حساب در اختیار بورس کالا» افتتاح کنند و وجوه مربوط به معاملات خود را در آن قرار دهند. در بازار مالی نیز ابتدا وجوه به حساب کارگزار واریز میشد و سپس کارگزار آن را به حساب بورس منتقل میکرد. تفاوت این مسیرها و وجود حسابهای متعدد، برای مشتریان بهخصوص افرادی که همزمان در چند بازار فعالیت داشتند، پیچیدگیهای قابلتوجهی ایجاد میکرد.
با عملیاتی شدن زیرساخت جدید، این فرآیندها به شکلی چشمگیر سادهسازی شدهاند. از این پس مشتریان کافی است مبلغ موردنظر خود را از طریق درگاه پرداخت یا سایر روشهای رایج به حساب کارگزار واریز کنند. بورس کالا این وجوه را بهطور مستقیم در حساب کارگزار شناسایی کرده و به همان میزان، «دفتر دارایی مشتری» را شارژ خواهد کرد. این یعنی دیگر نیازی به افتتاح حسابهای ویژه یا معرفی حسابهای در اختیار بورس نیست و کل فرآیند ورود وجه در یک مسیر یکپارچه انجام میشود.
با وجود این تغییرات، ساختار تسویه معاملات همچنان بر پایه رویکرد مشتریمحور ادامه خواهد داشت. تسویه در پایان هر روز معاملاتی، در سطح هر مشتری انجام میشود و سود و زیان یا بدهی و بستانکاری افراد بهطور مستقیم در دفاتر مالی هر بازار ثبت خواهد شد. در سطح کارگزار نیز خالص وجوه مشتریان بهصورت یکپارچه واریز یا برداشت میشود و تغییری در چارچوبهای رسمی تسویه ایجاد نشده است.
این پروژه که حاصل ماهها بررسی و طراحی زیرساختی است، بخشی از برنامه گسترده بورس کالای ایران برای توسعه ابزارهای نوین، افزایش کارآیی فرآیندها و تقویت شفافیت در بازارهای مبتنی بر مشتقات و گواهیهای سپرده به شمار میرود. مسوولان معتقدند اجرای این طرح میتواند علاوه بر تسهیل کار فعالان قدیمی بازار، شرایط را برای ورود بازیگران جدید و توسعه بازار نیز هموارتر کند؛ زیرا بسیاری از موانع عملیاتی پیشین اکنون حذف شده است.
طبق برنامهریزی اعلام شده، زیرساخت جدید از روز شنبه ۲۹ آذر ۱۴۰۴ بهصورت رسمی در بازارهای گواهی سپرده کالایی، قراردادهای آتی و اختیار معامله عملیاتی میشود. بورس کالا در تلاش است با این اقدام، گام مهمی در مسیر مدرنسازی بازارهای مالی کشور بردارد و بستر مناسبی برای گسترش فعالیت و تنوع ابزارهای مالی فراهم کند.
