شماره روزنامه ۶۴۵۳
|

جامعه شناسی

جامعه شناسی

    جمعه، ۲۷ مرداد ۱۴۰۲
  • دهکده مجازی - ۱۴۰۲/۰۵/۲۸

    یک استاد جامعه‌شناسی در توییتر خبر از اخراج خود داد: «من مهدی خویی، معلم جامعه‌شناسی در‌ دانشگاه علامه که به کسی باجی نداد و خدایش می‌داند که خود را تنها و فقط به مردم و دانشجو متعهد می‌دید، بعداز ۷ سال تدریس نامه قطع همکاری (اخراج) گرفته‌ام و از خانه‌‌ام یعنی دانشگاه درحال رانده شدن هستم و مستاصلم که از این ظلم شکایت به کجا برم.»
    جمعه، ۲۰ مرداد ۱۴۰۲
  • مروری بر کتاب «اقتدارگرایی ایران در عصر پهلوی» نوشته دکتر محمود سریع‌القلم

    روزنامه شماره ۵۷۹۸

    دلایل شکست برنامه‌های توسعه

    فاطمه سمیعی کیاسرایی دانشجوی کارشناسی علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
    اگر اقتصاد سیاسی را رابطه میان سه عنصر قدرت، منفعت و نظم اجتماعی بدانیم، بررسی تاثیرات نیروهای مختلف بر یکدیگر در دو صحنه سیاست و اقتصاد مهم‌ترین کارویژه هر پژوهشگر این حوزه است. این روابط و فهم آنها از چنان اهمیتی در تحلیل چارچوب‌های اقتصادی جوامع برخوردارند که پژوهش‌های بسیاری در هر سه رشته جامعه‌شناسی، سیاست و اقتصاد با تمرکز بر این مقوله به طرح مساله خود می‌پردازند. این بین حتی بسیاری پا را فراتر می‌گذارند و اقتصاد سیاسی را معادل با اقتصاد و توسعه می‌دانند. مرور فعالیت‌های پژوهشی افرادی…
    دوشنبه، ۲۹ خرداد ۱۴۰۲
  • اثری برای علاقه مندان به جامعه شناسی اقتصادی

    کتاب جامعه‌شناسی اقتصادی

    کتاب «جامعه‌شناسی اقتصادی» نوشته ریچارد سوئدبرگ و مارک گرانووتر است. این کتاب به‌عنوان یکی از کتاب‌های مهم در جامعه‌شناسی اقتصادی جدید محسوب می‌شود که در دهه هشتاد میلادی با مقاله مارک گرانووتر متولد شد؛ بنابراین حوزه جدیدی در علوم اجتماعی به شمار می‌آید و برای مطالعه پدیده‌های اقتصادی خرد و کلان از منظر جامعه‌شناسی بسیار راهگشاست. این کتاب نخست با عنوان «منفعت‌طلبی و ساختار اجتماعی» در اختیار محققان قرار گرفت. انتخاب این عنوان متفاوت برای نشان دادن برنهاد اصلی ریچارد سوئدبرگ در جامعه‌شناسی…
    جمعه، ۲۶ خرداد ۱۴۰۲
  • معنا و کارکرد نظریه «تاریخ مفهومی»

    راینهارت کوزلک یکی از مهم‌ترین و شاید بزرگ‌ترین مورخ و نظریه‌پرداز تاریخ در آلمان بعد از جنگ جهانی دوم است که در دانشگاه هایدلبرگ به تحصیل همزمان در تاریخ، فلسفه و جامعه‌شناسی پرداخت و در دهه۱۹۵۰ با دفاع از پایان‌نامه دکترایش با عنوان «نقد و بحران» عملا وارد عرصه تعاملات دانشگاهی شد. او پس از آن از دهه۱۹۷۰ به تدریس در دانشگاه بیلفلد روی آورد. کوزلک در فضای جنگ جهانی دوم زیست و در آن جنگ در قامت سرباز حضور یافت و پیامدهای تراژیک، تلخ، خونبار و ضد انسانی‌اش را از عمق دل و جان درک کرد. او در…
    دوشنبه، ۲۲ خرداد ۱۴۰۲
  • کتاب افیون روشنفکران

    افیون روشنفکران، شاهکار ریموند آرون در سال ۱۹۵۵ یکی از آثار برجسته و بازتاب‌کننده سیاسی قرن بیستم است. آرون نشان می‌دهد که چگونه ایده‌های خاص می‌تواند به استبداد «دین سکولار» بپیوندد و تأکید می‌کند که چگونه اندیشه سیاسی مسوولیت عمیق گفتن حقیقت را در مورد واقعیت‌های اجتماعی و سیاسی - در خود دارد. آرون سه اندیشه افراطی را بیان می‌کند: چپ ، انقلابی و پرولتاریا. آرون نشان می‌دهد که هر یک از این ایده‌ها به‌جای روشنگری ، ایدئولوژیک و عرفانی هستند. او همچنین یک جامعه‌شناسی جذاب از زندگی روشنفکرانه و…
    جمعه، ۱۹ خرداد ۱۴۰۲
  • پدر «جامعه پساصنعتی» درگذشت

    آلن تورن، جامعه‌شناسی فرانسوی روز گذشته در سن ۹۸سالگی درگذشت. او مدیر پژوهشی در مدرسه عالی مطالعات علوم اجتماعی است و مرکز تحقیقات جنبش‌های اجتماعی را تاسیس کرده است. او پدیدآورنده اصطلاح «جامعه پساصنعتی» است.
    شنبه، ۰۱ بهمن ۱۴۰۱
  • دهکده مجازی - ۱۴۰۱/۱۱/۰۲

    دکتر محمد فاضلی، استاد جامعه‌‌شناسی در توییتر نوشت: «‌کمیت و کیفیت رابطه‌‌ها در درون هر موجودیت اجتماعی(خانواده، شرکت، دولت، ملت و...) و کمیت و کیفیت رابطه‌‌های هر موجودیت اجتماعی با بقیه موجودیت‌‌هاست که سرنوشت آن را رقم می‌‌زند. بازتعریف رابطه، نقطه آغاز هر تغییر معناداری است؛ و تحلیل هر تغییری از تحلیل کمیت و کیفیت روابط شروع می‌شود. از این منظر، سرنوشت ایران امروز جز با بازتعریف رابطه ملت با دولت‌(state)؛ بازتعریف رابطه دولت با جهان؛ بازتعریف روابط عناصر درون دولت با یکدیگر؛ و بازتعریف…
    دوشنبه، ۱۹ دی ۱۴۰۱
  • واکنش محمدعلی ابطحی به انتصاب سردار رادان

    خراسان: محمدعلی ابطحی نوشت: «پلیس باید در حوزه تصمیم گیری و تعیین سیاست ها و رویکردهای خود دانش اش را در همه حوزه ها به ویژه حوزه روان شناسی و جامعه شناسی افزایش دهد.»
    جمعه، ۱۶ دی ۱۴۰۱
  • مالیات بر عقل

    دکتر تیمور رحمانی*
    مالیات و قوانین مالیاتی از با اهمیت‌ترین نهادهای یک کشور هستند و در کنار قوانینی مانند قانون تجارت، قانون مدنی و امثالهم نظام انگیزشی و قواعد بازی برای فعالیت اقتصادی اشخاص را شکل می‌دهند. به‌طور معمول، همه قوانین و از جمله قوانین مالیاتی جنبه‌های مختلفی دارند و لذا در حوزه علوم متعددی مانند اقتصاد، حقوق، علوم سیاسی، جامعه‌شناسی، فلسفه، مدیریت و حسابداری قابل تحلیل و موشکافی هستند. به‌طور طبیعی، یک اقتصادخوانده فقط به خود حق می‌دهد که با استفاده از عینک علم اقتصاد به موضوع قوانین مالیاتی بنگرد…
    یکشنبه، ۰۴ دی ۱۴۰۱
  • نظریه دولت پاتریمونیال

    نظریه دولت پاتریمونیال (patrimonial government) پرداخته ماکس وبر، جامعه‌شناس تاریخ‌‌‌نگر آلمانی است. وبر خاستگاه این جنس از دولت را در نظام‌های سیاسی سنتی جست‌وجو می‌‌‌کرد که با مولفه‌‌‌های دولت‌‌‌های مدرن فرسنگ‌‌‌ها فاصله داشتند. در جامعه‌‌‌شناسی وبر، نظام سیاسی مبتنی بر الگوی پاتریمونیالیسم، نظامی سیاسی سنتی است که در آن یک خاندان پادشاهی قدرت جابرانه را از طریق دستگاه دیوانی اعمال می‌کند. از نظر وبر، اقتدار ناشی از ساختار سیاسی پاتریمونیالیستی گونه‌ای اقتدار سیاسی است که اساسا سنت‌گرا و…
    شنبه، ۲۶ آذر ۱۴۰۱
  • تحول در صفات جمعیتی ایران

    مقصود فراستخواه، استاد جامعه‌شناسی تصریح کرد: فرض من این است که برای درک بهتر ابعاد پیچیده مساله ایران باید تغییرات در جامعه ایران را با دقت بیشتر پیگیری کنیم. از جمله این تغییرات، «تحول در صفات جمعیتی» و این یکی از خصیصه‌های دموکراتیک ایران در طول دو، سه دهه گذشته است. / جماران
    سه‌شنبه، ۲۲ آذر ۱۴۰۱
  • شرایط به کارگیری افراد در پلیس کودکان و نوجوانان

    ایرنا: عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: همچنین اعضای کمیسیون شرایط جذب افراد در پلیس کودکان و نوجوانان را مشخص کردند و حداقل مدرک تحصیلی برای جذب در این بخش مدرک کاردانی تعیین شد.
    دوشنبه، ۱۴ آذر ۱۴۰۱
  • ۱۳۴۸؛ سخنی پیرامون انقلاب ۵۷ از گذرگاه ادبیات

    این کتاب تالیف سیامک مهاجری است از سوی نشر اگر منتشر شد. در کتاب مزبور پس از مقدمه به ادبیات چیست، ابراهیم گلستان: سنت و فردیت، دولت‌آبادی و دفاع از هنر آزاد تحلیلی، بازآرایی استبداد در آرایش آزادی، استبداد سرایی در جوار گوته، ضیافت بزرگ برای علوی، دستگاه سانسور ظاهری هیولایی، باطنی مردد، اعلامیه‌ای که هرگز منتشر نشد، بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، قیامی علیه استبداد و اما معمای فردید! بازآرایی مردم در سخن روان‌شناسی و جامعه‌شناسی، جریان گریزها، تندر کیا متهم ردیف اول، هوشنگ ایرانی؛ جیغ بنفشی…
    شنبه، ۲۱ آبان ۱۴۰۱
  • بزرگان مدیریت: مکس وبر (۱۹۲۰-۱۸۶۴)

    مترجم: كامران اكبري epak.akbari@gmail.com منابع: Patrick Ward، C.Kennedi
    مکس وبر (Maximilian Carl Emil Weber) وکیل، جامعه‌شناس و متخصص اقتصاد سیاسی اهل آلمان بیشتر عمر کاری خود را به عنوان استاد اقتصاد سیاسی در دانشگاه‌های برلین، فرایبورگ، هایدلبرگ و مونیخ گذراند. اگرچه مکس وبر عمدتا به دلیل خدماتی که به علم جامعه‌شناسی کرده است شهرت دارد و از او به عنوان یکی از بنیان‌گذاران جامعه‌شناسی یاد می‌کنند اما نظریه‌های وبر در زمینه مدیریت نقش مهمی در تکامل تئوری‌های مدیریت ایفا کرد. وبر اغلب آثار خود را پس از بازنشستگی نوشته است و نظریه‌های مدیریتی خود را در کتاب معروف…
    پنجشنبه، ۲۸ مهر ۱۴۰۱
  • روایت کیهان از علت تهاجم به رهبری

    کیهان: از نظر روان‌شناسی اجتماعی و جامعه‌شناسی تاریخی، شاید هیچ ملتی به اندازه ملت ایران به «رهبر» متکی نبوده است تا جایی که می‌توان دوران‌های اقتدار و نیز ضعف ایران را به پیدایی رهبران قدرتمند و نیز ضعیف مرتبط دانست.
    دوشنبه، ۲۵ مهر ۱۴۰۱
  • سه کتاب از عباس کاظمی

    عباس کاظمی - زاده۱۳۵۲،جامعه‌شناس ایرانی، استادیار مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی و مدیر گروه مطالعات فرهنگی در این مؤسسه است. کاظمی دوره کارشناسی (۱۳۷۵)، کارشناسی ارشد (۱۳۷۸) و دکتری (۱۳۸۴) را در رشته جامعه‌شناسی در دانشگاه تهران گذراند.سپس در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران مشغول به کار شد و از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۹، عضو هیات علمی گروه ارتباطات بود. در سال ۱۳۸۹، عدم تمدید قرارداد او با دانشگاه تهران، با اعتراض دانشجویان و اساتیدی مثل یوسف اباذری، تقی آزاد ارمکی، مهدی منتظر قائم، سارا شریعتی،…
    یکشنبه، ۱۷ مهر ۱۴۰۱
  • واکاوی قدرت اقتصادی در دوران قاجار از دیدگاه نظریه منابع قدرت اجتماعی مایکل مان

    روزنامه شماره ۵۵۶۵

    منابع چهارگانه قدرت اجتماعی

    مایکل مان از سرآمدان «جامعه شناسی جدید تاریخی» و نظریه‌‌پرداز قدرت است که کمتر در ایران شناخته شده است. این کار از جمله محدود پژوهش‌هایی است که با استفاده از رویکرد قدرت او در ایران انجام شده است. مان، استاد برجسته تحقیقات جامعه‌شناسی UCLA است. وی در سال۱۹۴۲ در منچستر انگلیس متولد شد. او در دانشگاه‌های آکسفورد، کمبریج، اسکس، اقتصاد لندن، کالیفرنیا در لس‌آنجلس تحصیل و کار کرده است. وی طی سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۷ استاد تحقیق در دانشگاه کوئینز، بلفاست و در سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۵ استاد ‌میهمان تاریخ در…
  • اندیشه‌های مایکل مان؛ ساختار قدرت و شبکه‌های همپوشان اجتماعی

    مایکل مان در سال ۱۹۴۲ در انگلستان به دنیا آمد. تحصیلات دانشگاهی را در دانشگاه آکسفورد به انجام رساند و در ۱۹۷۱ از آن دانشگاه دکترای جامعه‌‌شناسی گرفت. پس از فارغ‌‌التحصیلی در دانشگاه اسکس به تدریس پرداخت و سپس از ۱۹۷۷ تا ۱۹۸۷ در مدرسه‌ علوم اقتصادی و سیاسی لندن جامعه‌‌شناسی را درس داد. او همچنین عضو هیات تحریریه مجله «تکامل اجتماعی و تاریخ» بوده است. مان از ۱۹۸۷ استاد جامعه‌‌شناسی در دانشگاه کالیفرنیا، لس‌‌آنجلس است.
    دوشنبه، ۲۴ مرداد ۱۴۰۱
  • در نشستی به‌مناسبت سالروز صدور فرمان مشروطه مطرح شد

    روزنامه شماره ۵۵۲۳

    بازخوانی سنت و خلق امر نو

    دنیای اقتصاد- سارا جنگروی: در نشستی که به مناسبت «سالروز صدور فرمان مشروطیت -۱۱۶سال پیش» در اتاق کلاب‌‌هاوس گروه جامعه‌‌شناسی سیاسی انجمن جامعه‌‌شناسی ایران برگزار شد، علیرضا رجایی، علی‌اکبر امینی و احمد بخارایی، به سخنرانی پرداختند. محورهای این نشست بیشتر روی آموزه‌های مشروطه، مشروطه و عاملیت شهروندی و تقابل های دیروز و امروز روشنفکران بود.
    سه‌شنبه، ۲۱ تیر ۱۴۰۱
  • نگاهی به شکل‌گیری مکتب آنال در قرن بیستم

    روزنامه شماره ۵۴۹۷

    ابداع دوباره تاریخ

    مکتب مورخان «آنال» در اواخر دهه۱۹۲۰ و بر محور مجله‌ای به نام سالنامه یا «آنال» تاریخ اقتصادی و اجتماعی پدید آمد. آنچه آنالیست‌ها دنبال آن بودند به‌طور مختصر توسط ارنست لابروس که مورخ اقتصادی است، بیان می‌شود: «تاریخ باید باز ابداع شود» مورخان مکتب آنال می‌گفتند که توجه خود را از مطالعه تنها وجه سیاسی تاریخ، متوجه وجه اقتصادی، سازمان‌های اجتماعی، روان‌شناسی جمعی و جغرافیایی کرده‌اند و مصرانه می‌خواهند مرزهای قراردادی میان رشته‌های مختلف را برچینند و آگاهانه و به‌عمد از روش‌های سایر دانش‌ها…
    دوشنبه، ۲۰ تیر ۱۴۰۱
  • نگاهی به زندگی و آثار دکتر علی مظاهری، مورخ و محقق

    روزنامه شماره ۵۴۹۶

    بومی‌سازی مکتب آنال

    استاد علی مظاهری (۱۳۷۰- ۱۲۹۳) پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه در تهران به سبب احراز درجه ممتاز در دیپلم، با بورس دولتی به فرانسه اعزام شد. وی تحصیلات خود را در دانشسرای سن کلو و شارتر (۱۳۰۷- ۱۳۱۱ش) و دانشگاه سوربن ادامه داد و در ۲۴ سالگی از رساله دکترای خود در رشته جامعه شناسی با عنوان خانواده ایرانی در ادوار پیش از اسلام زیر نظر استاد پل فوکونه دفاع کرد.
    چهارشنبه، ۰۱ تیر ۱۴۰۱
  • روشنفکران، بازاریان و انقلاب مشروطه

    در مشروطه گروه‌های میانی، عناصر کاملا متفاوتی بودند که از نظر شرایط اقتصادی، جایگاه اجتماعی و سطوح فرهنگی از جایگاه یکسانی برخوردار نبودند؛ ولی در دو مورد مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی با هم توافق داشتند. یرواند آبراهامیان در دو کتاب ایران بین دو انقلاب و جامعه‌‌شناسی سیاسی ایران، از این گروه‌های میانی هرم اجتماعی ایران عصر مشروطه، با ‌‌عنوان «طبقه متوسط سنتی» یاد کرده است.
    سه‌شنبه، ۰۳ اسفند ۱۴۰۰
  • استقبال از آثار تاریخی و زندگی‏‏‌نامه‏‏‌ها افزایش یافته است

    روزنامه شماره ۵۳۹۸

    تغییر ذائقه مردم برای مطالعه

    دنیای‌اقتصاد: برای سال‌ها، رمان‌‌‌های ایرانی و ترجمه رمان‌‌‌های خارجی، بدون رقیب پیشتاز فروش در بازار کتاب‌های غیر‌درسی بوده‌‌‌اند اما در دهه اخیر به نظر می‌رسد معادلات تا حدی در حال تغییر است و بخش زیادی از مخاطبان به آثار غیرداستانی از جمله خاطره‌‌‌ها، تاریخ و کتاب‌‌‌های عمومی فلسفه و جامعه‌‌‌شناسی گرایش پیدا کرده‌‌‌اند. هرچند رمان‌‌‌های نویسندگان مشهور و آثار کلاسیک همچنان بازار خود را دارند اما گویا با افزایش سطح سواد عمومی، بخشی از سلیقه‌‌‌ها از آثار داستانی سرگرم‌کننده به سوی کتاب‌‌‌هایی سوق یافته که…
    یکشنبه، ۱۷ بهمن ۱۴۰۰
  • طبقه متوسط جدید و نوسازی اقتصادی - اجتماعی در ایران

    روزنامه شماره ۵۳۸۵

    مدرنیته معلق و توسعه آمرانه

    ساختار طبقات اجتماعی غیر قابل انفکاک از روابط اجتماعی است؛ ضمن آنکه در جامعه‌شناسی از عناصر اصلی شناخت محسوب می شود. از مباحث عمده در مطالعات ساختار طبقاتی، بحث تاریخی و فلسفی در باب نزاع طبقات در جوامع کهن، بحث معرفت شناختی در باب حقیقی یا پنداری بودن مفهوم طبقات، بحث نظری در باب معیار و ضابطه طبقات، تحلیل ریاضی آمار و ارقامی از طبقات اجتماعی و غیره از اهمیت بسیاری برخوردار است که در مباحث پیشین برخی از آنها در بوته بررسی و نقد قرار گرفت.
    جمعه، ۰۱ بهمن ۱۴۰۰
  • اخراج محمد فاضلی از دانشگاه شهید بهشتی

    خبر آنلاين نوشت: دانشگاه شهید بهشتی، حکمی مبنی بر عدم نیاز به محمد فاضلی، استاد جامعه‌شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشکده صادر کرده که این حکم به معنی اخراج وی از دانشگاه تلقی می‌شود. فاضلی در سال‌های گذشته رئیس سابق مرکز امور اجتماعی منابع آب و انرژی و در سال‌های ۹۲ تا ۹۶ معاون پژوهشی مرکز بررسی‌های استراتژیک و مدیر شبکه مطالعات سیاستگذاری عمومی بوده است.
    یکشنبه، ۳۰ آبان ۱۴۰۰
  • نگاهی به زندگی و تفکرات دکتر جمشید بهنام، جامعه شناس، اقتصاددان و پژوهشگر اندیشه و تاریخ

    روزنامه شماره ۵۳۲۰

    مسائل «تجدد درون‏‏‌زا»

    دکتر جمشید بهنام، جمعیت‌‌‌شناس، جامعه‌‌‌شناس و پژوهشگر تاریخ اندیشه و تجدد در ایران، بامداد سه‌‌‌شنبه ۱۸ آبان / ۹ نوامبر در ۹۳ سالگی در پاریس درگذشت. او که از بنیانگذاران دانش جامعه‌‌‌شناسی و نهادهای آموزشی و پژوهشی در این زمینه بود، با تالیف، تحقیق و تدریس نقش پراهمیتی در نهادینه کردن این شاخه از علوم اجتماعی در ایران ایفا کرد.
    سه‌شنبه، ۱۱ آبان ۱۴۰۰
  • انتشار کتاب جامعه‌شناسی سیاست خارجی ایران در چارچوب دیپلماسی هسته‌ای

    ایسنا: کتاب«جامعه‌شناسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در چارچوب برنامه و دیپلماسی هسته‌‌‌ای» تالیف رضا ذبیحی با همکاری سید جلال دهقانی فیروزآبادی منتشر شد. این کتاب که از سوی مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه در ۵۰۸ صفحه منتشر شده است، به مسائل و مباحث برنامه و دیپلماسی هسته‌ای ایران از منظر جامعه‌شناسانه پرداخته است و در نوع خود تالیفی نادر در حوزه مباحث هسته‌ای محسوب می‌شود.
    جمعه، ۰۷ آبان ۱۴۰۰
  • تلفنی برای شاگردش شعر حافظ معنا کرد

    قیصر امین‌پور از مطرح‌ترین شاعران معاصر به ویژه برای نسلی است که در سال‌های دهه ۷۰ نوجوان بودند. او در اردیبهشت سال ۱۳۳۸ در شهر گتوند به دنیا آمد. او درباره سال‌های نخست دانشجویی‌ و آشنایی‌اش با اخوان و شفیعی‌کدکنی می‌گوید: «من آن موقع دانشجوی دامپزشکی بودم، بعد هم جامعه‌شناسی خواندم. کلاسی بود آن روزها در دانشگاه تهران که شعرهای نیما و پس از نیما را بررسی می‌کردند. من هم گاهی به صورت آزاد در کلاس‌های ایشان شرکت می‌کردم. در کلاس‌های استاد اخوان و دکتر شفیعی‌کدکنی که درس‌های مثنوی و حافظ و…