ریاست وزیر دارایی یونان بر یوروگروپ، نماد احیای اعتبار اقتصادی آتن؛
بازگشت یونان به مرکز تصمیمسازی یورو
به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد-محمد امین مکرمی؛ انتخاب «کیریاکوس پیراکاکیس»، وزیر دارایی یونان، بهعنوان رئیس یوروگروپ را میتوان یکی از معنادارترین تحولات سیاسی ـ اقتصادی اتحادیه پولی اروپا در سالهای اخیر دانست؛ رخدادی که بیش از آنکه صرفا یک جابهجایی مدیریتی باشد، نشانهای از تغییر جایگاه یونان در معماری اقتصادی منطقه یورو است.
کشوری که یک دهه پیش در آستانه خروج از اتحادیه پولی قرار داشت، امروز ریاست نهادی را برعهده گرفته که زمانی محل سختگیرانهترین تصمیمها علیه آتن بود.
یوروگروپ در حافظه جمعی سیاستگذاران یونانی، یادآور سالهای ریاضت، مذاکرات فرسایشی و تهدید دائمی ورشکستگی است. از افشای کسری بودجه واقعی یونان در سال ۲۰۰۹ گرفته تا اوج بحران در ۲۰۱۵، این نهاد نقشی محوری و اغلب دردناک در سرنوشت اقتصاد یونان ایفا کرد. به همین دلیل، انتخاب یک وزیر دارایی یونانی به ریاست آن، بار نمادین بالایی دارد؛ نمادی از بازسازی اعتبار اقتصادی و سیاسی کشوری که زمانی «حلقه ضعیف» اروپا تلقی میشد.
به روایت فایننشالتایمز، اهمیت این تحول تنها به آتن محدود نمیشود. در سطح اتحادیه اروپا نیز این انتخاب نشاندهنده تغییر نگاه به یونان و همزمان بازتابی از پراکندگی و ضعف اجماع سیاسی در برخی دیگر از کشورهای عضو است.
به گفته توماس ویزر، از چهرههای کلیدی مدیریت بحران بدهی اروپا، این انتخاب بیش از هر چیز نشان میدهد که یونان بار دیگر بهعنوان کشوری «قابلاعتماد» تلقی میشود؛ توصیفی که یک دهه پیش حتی تصور آن دشوار بود.
واقعیتهای اقتصادی نیز تا حدی این تغییر تصویر را تایید میکنند. اگرچه یونان همچنان بالاترین نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی در اتحادیه اروپا را دارد، اما این نسبت بهسرعت در حال کاهش است. ساختار بدهی یونان، که بخش بزرگی از آن با نرخهای بهره بسیار پایین به نهادهای اروپایی مانند سازوکار ثبات اروپا (ESM) بدهکار است، فشار کوتاهمدت بر بودجه را محدود کرده است.
علاوه بر این، یونان در زمره معدود کشورهای حوزه یوروست که به مازاد بودجه دست یافته و رشد اقتصادی آن پس از سالها رکود، از میانگین برخی همتایان اروپایی پیشی گرفته است.
نکته مهم دیگر، نقش اصلاحات نهادی و بهویژه دیجیتالیسازی دولت یونان است؛ حوزهای که پیراکاکیس در آن نقشی کلیدی داشته و اکنون بهعنوان الگویی برای سایر کشورهای اروپایی مطرح میشود. همین تجربه اصلاحی است که به گفته مقامات پیشین اروپایی، یونان را از یک «مسأله» به یک «نمونه» تبدیل کرده است.
با این حال، ریاست یوروگروپ برای یونان صرفا یک دستاورد نمادین نیست، بلکه آزمونی دشوار نیز به شمار میرود. شکافهای دیرینه میان شمال و جنوب، کشورهای «سختگیر مالی» و «انبساططلب»، و محدودیت اختیارات سیاستگذاری ملی در چارچوب اتحادیه پولی، چالشهایی هستند که رئیس جدید یوروگروپ ناگزیر با آنها مواجه خواهد شد. از این منظر، بازگشت یونان به مرکز تصمیمسازی یورو، هم نتیجه اصلاحات گذشته است و هم معیاری برای سنجش پایداری آنها در آینده./
