طوفان رکود به اقتصاد ایران زد/ فرصت مغفول دروازه تجارت ایران به جهان + فیلم
در برنامه «تیتریک» یکشنبه ۱۶ آذرماه ۱۴۰۴ بررسیکردیم: اقتصاد ایران به رکود رسید. تازهترین گزارش مرکز آمار نشان میدهد رشد اقتصادی تابستان با نفت تنها ۰.۳ درصد و بدون نفت منفی ۰.۴ درصد بوده است. با اینکه تولید نفت ۲.۸ درصد افزایش یافته، اما بخش صنعت همچنان در رکود مانده و تنها بخش خدمات، بهویژه واسطهگریهای مالی، رشد اندکی داشته است. در این برنامه همچنین نگاهی داشتیم به فرصتهای مغفول منطقه مکران برای توسعه تجارت بینالمللی، تحولات بازار خودرو در چین، تغییرات سیاست خارجی آمریکا با شعار «اول آمریکا»، اصلاحات مهریه و چشمانداز اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۶.
طوفان رکود به اقتصاد ایران زد
روز گذشته مرکز آمار ایران گزارش رشد اقتصادی تابستان را منتشر کرد. در این گزارش رشد اقتصادی تابستان با نفت به ۰.۳ درصد و بدون احتساب نفت به منفی ۰.۴ درصد رسیده است. این آمار نشان میدهد اقتصاد ایران از نظر علمی وارد رکود شده است. با وجود اینکه میزان تولید و استخراج نفت در این فصل ۲.۸ درصد رشد داشته اما همچنان نتوانسته است بخش اقتصاد و علیالخصوص صنعت را از رکود خارج کند. در این فصل بخش خدمات رشد ۰.۵ درصدی را تجربه کرده که بیشتر از جانب فعالیتهای مرتبط با «واسطهگریهای مالی» بوده است.
افزایش قیمتهای جهانی محرک رشد بخش صنایع و معادن در تابستان ۱۴۰۴
مرکز آمار ایران جدیدترین گزارش خود درباره وضعیت صنایع و معادن در تابستان ۱۴۰۴ را منتشر کرد. طبق این گزارش، گروه صنایع و معادن رشد ۰.۳ درصدی را تجربه کرده و در بخش «سایر معادن» رشد ۲.۵ درصدی در شش ماهه نخست امسال به ثبت رسیده است. تحلیل کارشناسان نشان میدهد مهمترین عامل این رشد، افزایش قیمتهای جهانی بوده است.
مکران؛ فرصتی مغفول دروازه تجارت ایران به جهان
کارشناسان اقتصادی وضعیت توسعه منطقه مکران در جنوب شرق ایران، بهویژه چابهار، را نگرانکننده میدانند.
سهم ایران از تجارت جهانی کمتر از نیم درصد است، آماری ناامیدکننده با توجه به جمعیت کشور. مکران میتواند حلقه اتصال ایران به شرق آفریقا، شرق آسیا و آبراههای بینالمللی باشد و مسیر امنی برای تجارت فراهم کند، اما فقدان استراتژی روشن و پراکندگی سرمایهگذاریها، مانع بهرهبرداری کامل از ظرفیتها شده است.
منطقه آزاد چابهار میتواند با قوانین ویژه به مرکز صادرات و تجارت بینالمللی تبدیل شود، اما کمبود زیرساختها و بوروکراسی اداری چالشهای جدی است. کارشناسان پیشنهاد میکنند با مشارکت شرکتهای جهانی و برنامهریزی هدفمند، توسعه مکران سرعت گیرد و نقش ایران در تجارت جهانی ارتقا یابد.
چین؛ از بهشت خودروسازان تا میدان جنگ جهانی
در دوران طلایی خودروسازهای خارجی در چین، برندهایی مانند جنرالموتورز و فورد بازار این کشور را تسخیر کرده بودند، اما با شیوع کرونا و ظهور خودروهای ارزانتر و پیشرفته چینی، خارجیها عملاً از بازار داخلی عقبنشینی کردند. با این حال، شرکتهای غربی هوشمندانه چین را به پایگاه صادراتی خود تبدیل کردند و موفق به بازگشت به سود شدند.
پیشبینیها نشان میدهد تا ۲۰۳۰ چینیها ۷۶ درصد بازار داخلی را در اختیار خواهند داشت و نقش خارجیها محدود به محصولات لوکس یا صادراتی خواهد بود. استراتژی موفق، حضور در چین برای رقابت جهانی است، نه فروش داخلی. بخشی از صادرات خودرو که امروز از چین به خاورمیانه میرسد، میتوانست از مسیر ایران عبور کند، اما درهای ایران بسته شد و فرصت از دست رفت.
«اول آمریکا»؛ بازگشت ترامپ به شعار کلان
سند استراتژی امنیت ملی آمریکا، نقشه راه سیاست خارجی و امنیتی این کشور را تعیین میکند و هر رئیسجمهور معمولاً یک بار در دوره خود آن را منتشر میکند. نسخه جدید ترامپ با شعار «اول آمریکا»
تمرکز خود را بر منافع ملی، کاهش هزینههای خارجی و بازتعریف نقش ایالات متحده در نظام جهانی گذاشته است. این سند اروپا، مهاجرت و چین را بهعنوان مهمترین چالشها معرفی میکند و تأکید دارد که آمریکا از نقش سنتی خود در نظم جهانی فاصله میگیرد. در بخش خاورمیانه، سیاست آمریکا دچار تغییر اساسی شده و این منطقه دیگر اولویت اصلی نیست. ایران نیز محور تهدیدهای منطقهای شناخته شده، اما اشارات به آن نسبت به گذشته کاهش یافته است. تحلیلگران معتقدند مسئله ایران در این سند بهطور موقت از دستور کار آمریکا خارج شده است.
تغییرات تازه مهریه به نفع چه کسی است؟
آبان امسال کلیات «طرح اصلاح موادی از قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و قانون مدنی» در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و مدتی پیش مجلس با کاهش سقف مجازات کیفری مهریه از ۱۱۰ به ۱۴ سکه موافقت کرد.
موضوعی که برخی رسانهها به اشتباه آن را تعیین سقف مهریه معرفی کردند. این تغییر به نفع چه کسانی است؟ مردان از آن سود میبرند یا زنان؟
سوگل دانائی از گروه منهای اقتصاد اکوایران در گفتوگو با دو حقوقدان این موضوع را بررسی کرده است، آنها مساله را اقتصادی میدانند تا حقوقی.
نجات چین با توالتهای طلایی؟
چین سالهاست که به دلیل ضعف تقاضای داخلی، دچار بحران اقتصادی شده. ایجاد توالت طلایی در مرکز خرید برای جذب مشتری هم در همین مسیر انجام شده است.
مسئولان چینی تصور میکنند که مشکل از سمت عرضه است و به همین دلیل تلاش دارند کیفیت کالاها و خدمات در سمت عرضه را بالا ببرند تا مصرفکنندگان را به خرج کردن ترغیب کنند.
چشم انداز اقتصاد جهانی در 2026
در روزهای پایانی سال، چشمانداز اقتصاد جهانی بیش از همیشه مورد توجه است. موسسات معتبر جهانی پیشبینی میکنند آمریکا و چین موتورهای اصلی رشد باشند، در حالی که اروپا و ژاپن با رشد ضعیف اما پایدار مواجه خواهند شد. سرمایهگذاری در هوش مصنوعی و محرکهای مالی، عامل اصلی جلوگیری از رکود در آمریکا و چین است.
تورم جهانی در حال کاهش است و فدرال رزرو ممکن است سیاستهای انبساطی اتخاذ کند، عاملی که برای بازار سهام و طلا مثبت است. با این حال، ریسکهایی از جمله تشدید جنگ تعرفهای، تنشهای ژئوپلتیک و احتمال اصلاح سنگین بازارها همچنان اقتصاد جهانی را تهدید میکنند و نیازمند رویکرد محتاطانه سرمایهگذاران هستند.
بخش سایتخوان، صرفا بازتابدهنده اخبار رسانههای رسمی کشور است.